μετρικός

-ή, -ό (Α μετρικός, -ή, -όν) [μέτρον]

1. αυτός που ανήκει, αναφέρεται ή αρμόζει στο μέτρο ή αυτός που χρησιμεύει στη μέτρηση («μετρικοὶ ῥυθμοί», Αριστοτ.)

2. το αρσ. ως ουσ. ο μετρικός

αυτός που ασχολείται ειδικά ή αυτός που είναι έμπειρος στη μετρική, στα μέτρα τής ποίησης («ποίας δὲ ταῡτα καὶ πόσας καὶ τίνας ἔχει διαφοράς, δεῑ πυνθάνεσθαι παρὰ τῶν μετρικῶν», Αριστοτ.)

3. το θηλ. ως ουσ. η μετρική

α) η προσωδία

β) η τέχνη τής στιχουργίας, η οποία περιλαμβάνει, πρώτο, την προσωδία, δεύτερο, τη θεωρία που αναλύει τα είδη τών μέτρων, τους τρόπους κατά τους οποίους συμπλέκονται οι μακρές με τις βραχείες συλλαβές για να γίνουν οι μετρικοί πόδες, τους συνδυασμούς, και, τρίτο τη στροφική

4. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στα μέτρα, στις μονάδες μέτρησης ή αυτός που ορίζεται με μονάδες μέτρησης

5. φρ. «μετρικός πους» — η βασική μετρική μονάδα στην ποίηση

νεοελλ.

1. αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στο μέτρο ως μονάδα μέτρησης («μετρικό σύστημα» — το σύστημα μέτρων και σταθμών που έχει ως βάση του το μέτρο)

2. το θηλ. ως ουσ. α) η επιστήμη η οποία ερευνά τους στιχουργικούς κανόνες και νόμους και τα σχετικά με την εφαρμογή τους

β) το σύνολο τών νόμων και τών κανόνων οι οποίοι διέπουν την τέχνη τής στιχουργίας

γ) τα μέτρα στα οποία έχει συντεθεί ένα ποίημα ή τα ποιήματα ενός ποιητή («η μετρική τού ποιήματος είναι άψογη»)

2. φρ. α) «μετρική μονάδα» — μονάδα που λαμβάνεται ως βάση για τη μέτρηση ομοειδών αντικειμένων

β) «μετρική διασκέλιση» — η εξάπλωση τού νοήματος ενός στίχου και στην αρχή τού επομένου

γ) «νεοελληνική μετρική-στιχουργική» — η στιχουργική τέχνη τού νεοελληνικού ομοιοκατάληκτου και ανομοιοκατάληκτου μετρικού στίχου

δ) «μετρικός τόννος» — ο τόννος που έχει μάζα 1.000 χιλιογράμμων

ε) μαθημ. «μετρική γεωμετρία» — γεωμετρία η οποια είναι προσκολλημένη στις αμετάβλητες ιδιότητες για την ομάδα τών μεταθέσεων και η οποία αποκαθιστά μετρικές σχέσεις, δηλ. σχέσεις μεταξύ γωνιών και αποστάσεων

αρχ.

1. μετριακός*

2. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τὰ μετρικά

η προσωδία.

επίρρ...

μετρικώς και -ά (Α μετρικῶς)

σύμφωνα με τους κανόνες τής μετρικής, από μετρική άποψη.